بررسی ویژگی­های اختلال دوقطبی با رویکرد پیشگیرانه (۱)

بررسی ویژگی­های اختلال دوقطبی با رویکرد پیشگیرانه (۱) :اختلال دو قطبی(BD) بالغ بر ۴درصد از از جمعیت آمریکا را تحت تأثیر قرار داده و هر ساله هزینه ای بیش از ۴۵ میلیون دلار را تحمیل می کند. در کل بین ۲۵ تا ۵۰ درصد افراد مبتلا به اختلال دو قطبی حداقل یکبار تمایل به خودکشی دارند و ۸/۶ تا ۱۸/۹ درصد آن ها به دلیل خودکشی می میرند. به نظر می رسد خطر خودکشی در شروع در دوره کودکی اختلال دوقطبی بیشتر است، و نزدیک یک سوم از کودکان و نوجوانان دوقطبی قبلا قصد خودکشی کرده اند(دست به خودکشی زده اند).  بین ۱۵ تا ۲۸ درصد از بزرگسالان دوقطبی شروع بیماری را قبل از ۱۳سالگی و بین ۵۰ تا ۶۶ درصد قبل از ۱۹ سالگی تجربه کرده اند.

شیوع دقیق این اختلال در کودکان مشخص نیست اما تخمین زده می شود دامنه ای از ۴۲۰۰۰۰ تا ۲۰۷۲۰۰۰ کودک آمریکایی مبتلا باشند.

شروع در کودکی و نوجوانی

شروع BD در کودکی یا نوجوانی در مقایسه با نوع بزرگسالی آن، شدیدتر، با دوام تر و آسیب رسان تر است و همایند با اختلالات دیگر می باشد. پیچیدگی شروع زودرس BD، به ویژه زمانی که همایندی آن با اختلالاتی چون بیش فعالی، اختلال سلوک، اختلالات اضطرابی و سواستفاده جسمی آشکار می شود قابل توجه و تأمل خواهد بود. بنابراین بیماران BD با شروع دوره کودکی به شدت از رشد هیجانی، تحصیلی و اجتماعی خارج می شوند. در دهه اخیر پژوهش های بسیاری در صدد یافتن اثربخشی درمان های دارویی و روان شناختی برای کودکان و بزرگسالان BD بودند.

هرچند علارغم این تلاش ها مشکلات درمان BD پابرجاست. قبل از مطالعات مداخله ای، روش هایی برای یافتن جمعیت در خطر ابتلا به BD باید تعیین گردد. این روشن است که تاریخچه خانوادگی اختلال دوقطبی، خطر ابتلا به آن را بالا می برد. همانطور که مطالعات خانوادگی و دوقلوها گزارش کرده اند، ۵۹ تا ۸۷ درصد اختلال دوقطبی قابل توارث است.

فرزندان والدین مبتلا به اختلال دوقطبی(bipolar offspring)، از نظر منطقی، جمعیتی مناسب برای انجام اقدامات پیشپیرانه هستند. متاآنالیز انجام شده تا قبل از ۱۹۹۷ نشان دادند که فرزندان والدین مبتلا به BD 2/7 بار بیشتر در خطر ابتلا به هرگونه اختلال روانپزشکی و    ۴ بار بیشتر در معرض ابتلا به اختلالات خلقی هستند نسبت به به فرزندان والدین بدون بیماری روانپزشکی.

مطالعات اخیر نشان دادند که ۵۰ تا ۶۰ درصد چنین فرزندانی مبتلا به برخی اختلالات روانپزشکی به ویژه اختلالات رفتاری، اضطرابی و بی خلقی هستند. مجموعه نشانه هایی که قبل از نخستین دوره مانیا(mania) وجود دارند، می توانند به عنوان نمونه های با ریسک بالا تعریف شوند. پیرو آن، ۶۴۲ بزرگسال مبتلا به اختلال دوقطبی با شروع دوره کودکی قبل از ۱۸ سالگی، دوره افسردگی را اولین دوره اختلال خلقی خود توصیف کردند.

افسردگی می تواند به عنوان ملاکی برای احتمال خطر ابتلا به اختلال دوقطبی باشد. اختلال ADHD، در فرزندان والدین مبتلا به اختلال دوقطبی پیشتر و احتمال ابتلای آن ها به BD است. در مطالعات مقطعی اخیر(cross-sectional)، تقریبا ۲۷ درصد از فرزندان والدین مبتلا به احتمال دوقطبی معیارهایی از ADHD یا مشکلات توجهی و معنادار را داشتند.

این یافته ها در comorbidity اختلال ADHD و اختلال دوقطبی دوره کودکی، مطالعات خانوادگی و تاریخچه اختلال ADHD، اتفاق نظر دارند و از این فرض حمایت می کنند که ADHD در کودکان با سابقه خانوادگی اختلال دوقطبی، می تواند نخستین نشانه ابتلا به BD در آن ها باشد. چنان که در بالا اشاره شد، داده های همه گیرشناسی و پدیدارشناسی، به نظر می رسد که کودکان مبتلا به ADHD و یا افسردگی که سابقه خانوادگی اختلال دوقطبی دارند، ریسک بالایی برای ابتلا به اختلال دوقطبی دارند.

مطالعات طولی(longitudinal) اندکی که منتشر شده از این فرض حمایت می کنند. هرچند ممکن است تمام این کودکان به اختلال دوقطبی کامل مبتلا گردند و برخی از آنان هرگز این دوره ها را تجربه نکنند. بنابراین ابزارهای تشخیص دیگری نیز علاوه بر این مجموعه نشانه ها و تاریخچه خانوادگی باید در تشخیص زودهنگام BD موثر باشند. بیشترین ابزار منطقی در این باب نشانه های عصب زیستی و ژنتیکی اختلال هستند.

نشانه­ های بیولوژیکی

بررسی ویژگی­های اختلال دوقطبی :نشانه های بیولوژیکی، انتخابی منطقی هستند اما در حال حاضر یافته هایی در مورد آسیب شناسی اختلال دوقطبی در دست نداریم. شناسایی ویژگی های مغزی که به شدت در ارتباط با اختلال BD است همراه با عوامل ژنتیکی که این بیماری را تحت تاثیر قرار می دهند، می توانند منجر به شناسایی زودهنگام افرادی که در معرض خطر ابتلا به BD هستند، بینجامد. مطالعات تصویربرداری عصبی(neuroimaging studies) در بزرگسالان و کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی به مناطق بسیاری از مغز اشاره می کنند که در آسیب شناسی این اختلال درگیرند، از جمله نواحیprefrontal-limbic  .

بررسی ویژگی­های اختلال دوقطبی :نواحی پره فرونتال شامل کرتکس پره فرونتال پشتی جانبی(DLPFC)، کرتکس پره فرونتال میانی (شامل کرتکس سنگولیت قدامی)، و کرتکس بطنی جانبی می باشد. نواحی زیر قشری، شامل هیپوکامپوس، هسته دمی، پوتامن، تالاموس و آمیگدالاست. آمیگدالا به طور اخص نقش عمده ای در خلق و هیجان دارد و یافته ها حاکی از کاهش فعالیت آمیگدالا در کودکان مبتلا به BD است. هرچند این یافته ها ویژه اختلال دوقطبی نیستند.

لطفا جهت دریافت خدمات روان شناسی و مشاوره با شماره های ۰۹۰۱۰۱۳۴۶۸۴ و ۰۲۱۸۶۰۱۵۵۹۱ تماس حاصل فرمایید.