معرفی پرسشنامه چند محوری بالینی میلون و کاربردهای آن

معرفی پرسشنامه چند محوری بالینی میلون و کاربردهای آن : پرسشنامه چندمحوری بالینی میلون (MCMI) یک پرسشنامه خودسنج استانداردشده است که دامنه‌ی گسترده‌ای از اطلاعات مربوط به شخصیت، سازگاری هیجانی و نگرش مراجعان به پرسشنامه را می‌سنجد، مخاطبان آن افراد بالای ۱۸ سال و دارای توانایی خواندن حداقل کلاس هشتم می‌باشد و دومین پرسشنامه پراهمیت پس از پرسشنامه چندوجهی مینه سوتا (MMPI) است.

پرسشنامه میلون ازجمله پرسشنامه‌های منحصربه‌فردی ست که در آن بر اختلال‌های شخصیت و نشانه‌هایی که اغلب با این اختلال‌ها همراه هستند تأکید می‌شود.

نسخه‌ی اصلی پرسشنامه‌ی میلون برای اولین بار در سال ۱۹۷۷ تدوین شد و از آن زمان تاکنون دو بار مورد تجدیدنظر قرارگرفته است (MCMI – II؛ میلون ۱۹۸۷؛ MCMI-III؛ میلون؛ ۱۹۹۴) و از آن زمان تاکنون بیش از ۶۰۰ مقاله درباره‌ی آن و یا با استفاده‌ی از آن منتشرشده است که یکی از پرکاربردترین پرسشنامه‌ها در حرفه‌ی بالینی ست (پیوتروسکی و زالوسکی، ۱۹۹۳؛ واتکینز و دیگران ۱۹۹۵). شهرت این پرسشنامه بیشتر به دلیل کاربرد آن در کشورهای مختلف و ترجمه‌ی آن به زبان‌های گوناگون است.

نسخه فعلی (MCMI-III) شامل ۱۷۵ ماده تحت ۲۸ مقیاس جداگانه و بر اساس طبقات، ۱- شاخص‌های تغییرپذیری ۲-الگوهای شخصیت بالینی ۳-آسیب‌های شدید شخصیت ۴-نشانگان بالینی ۵-نشانگان شدید بالینی نمره‌گذاری می‌شود که با نظریه‌ی شخصیت میلون و DSM-IV همخوانی دارد. می‌توان گفت MCMI به‌طور اخص برای کمک به تشخیص اختلال‌های محور II طراحی‌شده است.

تدوین MCMI:

در گام نخست ۳۵۰۰ پرسش دارای روایی صوری تدوین شد که برگرفته از نظریه‌ی شخصیت میلون (۱۹۶۹) بودند و به‌طور منطقی در ۲۰ مقیاس مختلف گروه‌بندی شدند. آنگاه به شیوه‌ی تجربی از بیماران خواسته شد تا ماده‌ها را ازنظر دشواری و روشنی درجه‌بندی کنند و بدین ترتیب اصلاحات بیشتری در آن ایجاد شد. در مرحله‌ی بعد متخصصان بالینی ماده‌ها را مورد ارزیابی قراردادند. پی از آن دو فرم پژوهشی هم‌ارز با ۵۵۶ ماده در هر فرم گروه‌بندی و روی ۲۰۰ بیمار اجرا شد و پاسخ‌هایشان ازنظر فراوانی تائید پرسش‌ها و همبستگی میان ماده‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت و ماده‌هایی که بسیار زیاد (۸۵% <) یا بسیار اندک (۱۵% >) بودند حذف شدند. سپس فرم پژوهشی به فرم ۲۸۹ ماده‌ای اصلاح شد. این فرم به ۱۶۷ متخصص بالینی برای ارزیابی داده شد تا پس از اجرا روی ۶۸۲ نفر از بیمارانشان بدون آگاهی از ماده‌های هر مقیاس ازنظر ۲۰ متغیر مختلف رتبه‌بندی کنند، سپس بر اساس فراوانی تائید پرسش‌ها و همپوشانی مقیاس‌ها فرم مذکور به ۱۵۴ ماده کاهش یافت و بر اساس سه روش روایی یابی ذکرشده سه مقیاس (جامعه‌ستیزی، خودبیمارانگاری و وسواس فکری – عملی) حذف و سه مقیاس (سوءمصرف دارو، هیپومانیا و شیدایی خفیف) اضافه شد و درنهایت پرسشنامه با ۱۷۵ ماده با مجموع ۷۳۳ کلید مختلف در ۲۰ مقیاس متفاوت مورد تائید نهایی قرار گرفت (راهنمای سنجش روانی جلد ۱).

برای تعیین نمره‌ی BR (نمره برشی که مانند نمره‌ی شناخته‌شده‌ی T، برای تعیین وجود یا عدم وجود یک ویژگی خاص به کار می‌رود)، پرسشنامه روی گروه بهنجاری از ۲۹۷ آزمودنی غیر بالینی نیز اجرا شد. نمره‌ی BR یا آهنگ پایه یکی از ویژگی‌های مهم MCMI و نسخه‌های تجدیدنظر شده‌ی آن است، میلون به‌طور اختیاری نمره‌ی ۸۵ را به‌عنوان وجود قطعی ویژگی موردنظر، نمره‌ی پایین‌تر از ۷۵ را وجود برخی از ویژگی‌های موردنظر، نمره ۳۵ را نمره‌ی میانه‌ی گروه‌های بهنجار یا غیر روان‌پزشکی و نمره‌ی ۶۰ را میانه‌ی جمعیت‌های روان‌پزشکی تعیین کرد. نمره‌ی BR به لحاظ نظری توسط برخی نویسندگان (فین، ۱۹۸۲؛ فریدچر و کسلو، ۱۹۸۳) تائید شده و به‌طور تجربی نشان داده‌شده است که در مقایسه با رویکرد پراستفاده‌تر نمره‌ی T دقت تشخیص را افزایش می‌دهد (دیوتی و وینسنت، ۱۹۸۶).

تدوین MCMI-II:

در سال ۱۹۸۷،MCMI-II با انگیزه‌ی گنجاندن و یکپارچه‌سازی پژوهش‌ها و نظریه‌های بیشتر در مورد اختلال‌های شخصیت با حفظ ویژگی‌های اصلی MCMI تدوین شد. تدوین این پرسشنامه با هماهنگ‌سازی با ملاک‌های DSM-III و DSM-III-R انجام شد.۴۰ تا ۵۰ ماده‌ی MCMI اصلی غیر لازم تشخیص داده و حذف شدند. مقیاس منفی گرا به دو مقیاس پرخاشگر –نافعال (منفی گرا) و خود ناکام ساز تقسیم شد. مقیاس ضداجتماعی پرخاشگر نیز به مقیاس‌های ضداجتماعی و پرخاشگر/آزارگر تقسیم شد. نتیجه‌ی این کار فرم موقت ۳۶۸ سؤالی بود که روی ۱۸۴ بیمار (انتخاب‌شده بر اساس ویژگی‌های DSM-III-R) اجرا شد و نگهداری یا حذف ماده‌ها بر اساس توانایی آن‌ها در تفکیک گروه‌های ملاک تشخیصی انجام گرفت. درنهایت MCMI-II نیز با ۱۷۵ ماده و در ۲۲ مقیاس کلید گذاری شد. به‌منظور کاهش همبستگی درونی مقیاس، به هریک از ماده‌ها وزنی برابر ۲،۱ و ۳ برحسب اهمیت نسبی آن‌ها برای مقیاس‌های خاصی که کلید گذاری می‌شوند داده شد. نمره‌ی BR نیز بر یک گروه هنجاریابی شامل ۱۲۹۲ بیمار که به انواع گسترده‌ای از مشکلات دچار بودند مبتنی بود (راهنمای سنجش روانی جلد ۱).

تدوین MCMI-III:

در سال ۱۹۹۴ با تحولاتی که در چاپ نسخه چهارم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM—IV به وجود آمد آخرین نسخه میلون MCMI-III نیز با همان روش تدوین نسخه‌های قبلی و سازگار با تحولات جدید تدوین شد (میلون ۱۹۹۴).

یک پرسشنامه ۳۲۵ سؤال موقت تدوین و مقیاس‌های افسردگی و اضطراب پس از حادثه نیز به آن افزوده شد. با وجود حذف اختلال شخصیت خود ناکام ساز و آزارگر از DSM-IV، در پرسشنامه نگه ‌داشته شدند. ماده‌ها همچنان ۱۷۵ عدد باقی ماندند بااینکه ۹۰ ماده MCMI-II نیز تغییریافته بود. ۸۵ ماده بدون تغییر در آن باقی ماندن و اغلب ماده‌های تغییریافته نیز در اصل ماهیت قبلی خود را حفظ کرده بودند، درواقع تغییرات بیشتر به افزایش شدت نشانه‌ها مربوط می‌شد. این کار بدین منظور انجام شد که تعداد افراد تائید کننده‌ی ماده‌های خاص کاهش یابد و MCMI-III بتواند درباره‌ی آسیب‌شناسی تلفیقی یا پیشنهادی انتخابی‌تر عمل کند. تعداد ماده‌های هر یک از مقیاس‌ها نصف شدند. تعداد کلیدها از ۹۵۳ مورد به ۴۴۰ مورد کاهش یافتند و درجه‌بندی ماده‌ها از ۲،۱ یا ۳ به ۲،۱ تعدیل شدند و پرسشنامه در ۲۸ مقیاس به ثبت رسید (راهنمای سنجش روانی جلد ۱).

اعتبار و روایی پرسشنامه:

معرفی پرسشنامه چند محوری بالینی میلون و کاربردهای آن : مطالعات مربوط به اعتبار و ورایی نشان می‌دهد که پرسشنامه میلون به‌طورکلی یک ابزار روان‌سنجی به‌خوبی سازمان‌یافته است و به‌ویژه همسانی درونی آن بالاست.

ضریب آلفای مقیاس‌های ۲۰ و ۲۶ MCMI – III80/0 و برای مقیاس‌های افسردگی و وسواس عملی به ترتیب بالاتر از ۹۰/۰ و پایین‌تر از ۶۶/۰ است (میلون، ۱۹۹۴).

اعتبار باز آزمایی MCMI اصلی بافاصله‌ی زمانی ۳۷۹ روز ضریبی با میانگین ۶۹/۰ برای مقیاس‌های شخصیت و ۶۷/۰ برای مقیاس‌های بالینی را نشان داده است که بیانگر سطح متوسطی از ثبات بلندمدت است (آور هولستر، ۱۹۸۹).

برای پرسشنامه MCMI-III ضریب اعتبار باز آزمایی بالایی با میانه‌ی ۹۱/۰ گزارش‌شده است (بالاترین ۹۶/۰ برای اختلال جسمانی شکل و پایین‌ترین آن ۸۲/۰ برای تحقیر).

به لحاظ استفاده از هنجارهای جداگانه برای نمره‌گذاری نیمرخ مردان و زنان، اثرهای مربوط به جنس نیز به حداقل رسیده است.

بر اساس راهنمای MCMI-III میانگین اعتبار پرسشنامه برای مقیاس‌های شخصیت ۸۹/۰ و برای مقیاس‌های بالینی ۹۱/۰ گزارش‌شده است.

درصد توافق (نرخ تشخیص درست) میان پیش‌بینی پرسشنامه و درجه‌بندی‌های متخصصان بالینی برای نمره برش ۷۵ در MCMI-III نرخ تشخیص درست بالا یعنی ۴/۹۰% برای مقیاس پرخاشگر (آزارگر) و نرخ تشخیص پایین یعنی ۳/۶۰% برای مقیاس اجتنابی را سبب شده است. نمره برش ۸۵ باعث افزایش نرخ تشخیص به ۸/۹۷%(پرخاشگر، آزارگر) و ۸/۷۴%(اجتنابی) گردید.

تحلیل عاملی MCMI-II به‌طورکلی سازمان‌دهی مقیاس‌ها را تائید کرده است که جامع‌ترین تحلیل عاملی در ارتباط با آن به یک راه‌حل ۸ عاملی منتج شده است، بزرگ‌ترین عامل که ۳۱% واریانس را تبیین می‌کند مربوط به ناسازگاری کلی بوده و شامل افسرده، روابط بین فردی آشفته، عزت‌نفس پایین و شناخت و رفتار با خود غیرعادی است.

با توجه به همبستگی بالای میان‌ مقیاس‌های MCMI-II, MCMI-III می‌توان گفت دامنه‌ی همبستگی‌ها از همبستگی بالای ۰/۹۴ برای تحقیر تا همبستگی پایین‌تر از ۰/۵۹ برای وابستگی می‌باشد و نتایج تحلیل عاملی قابل‌تعمیم به نسخه‌ی سوم آن نیز می‌تواند باشد؛ اما بهتر است به‌طور مجزا موردبررسی قرار گیرد.

لطفا جهت دریافت خدمات روان شناسی و مشاوره با شماره های ۰۹۰۱۰۱۳۴۶۸۴ و ۰۲۱۸۶۰۱۵۵۹۱ تماس حاصل فرمایید.