اوقات فراغت و رفتارهای اجتماعی

اوقات فراغت و رفتارهای اجتماعی : اوقات فراغت، مناسب ترین و مطلوب ترین موقعیت برای اندیشه و تفکر خلاق و تبلور رفتارهای مطلوب و خوشایند فردی و اجتماعی است. بدون تردید، هدایت فکری و حمایت مستمر و موثر کودکان، نوجوانان و جوانان در اوقات فراغت، به ویژه در تعطیلات نسبتا طولانی تابستان، نه تنها آسیب پذیری اجتماعی و کج روی های اخلاقی آنان را در هر شرایطی به حداقل می رساند، بلکه ایشان را در برابر همه ی آسیب ها و تهاجمات فرهنگی مصون می کند.
واقع امر این است که غالب رفتارهای نامطلوب و کنش های غیراجتماعی و ضداجتماعی، ناشی از اکتساب های محیطی و شکل گیری تدریجی عادات نادرست فردی و اجتماعی است، چرا که در جریان زندگی روزمره و اشتغال های ذهنی مستمر تحصیلی و شغلی و حرفه ای، فرصت چندانی برای اندیشیدن و بازنگری به کنش ها و واکنش ها و عادت های کلامی و رفتاری خود نمی یابیم و بدون آن که خواسته باشیم، اراده و آگاهی و همه ی وجودمان را در میان حلقه های زنجیره ای از عادت ها محبوس کرده و فرصت اندیشه و ابتکار را از خود سلب می کنیم.
اوقات فراغت، اگر چه وقت و زمان اندکی هم باشد، شرایطی را فراهم می آورد که در خلوت و تنهایی خود، به دور از هرگونه اشتغال ذهنی و تکالیف معین، آزادانه و آگاهانه و با میل و اشتیاق، نگاهی دوباره به خود و رفتارهایمان داشته باشیم . بنابراین اوقات فراغت بهترین فرصت است برای:
-اصلاح کلام و گفتارهای بین فردی و تمرین محاوره ی متین اجتماعی توام با آرامش خیال و بدون تکلیف و تکلف؛
-خویشتن داری و صبوری و حذف واکنش های خام و هیجانی در برابر محرک های روانی؛
-برخورداری از برنامه ونظم در امور و پرهیز از آشفتگی و به هدر دادن نیرو و انرژی؛
-خویش رفتاری در خانواده، گذشت و ایثار، مبارزه با نخوت و خودخواهی و رفتار جاهلانه؛
-منظم شدن برنامه های ثبت نام و شروع و پایان کلاس های مدارس و دانشگاه ها و ارائه به موقع نتایج امتحانات؛
– منظم شدن برنامه و ساعات کار اداره ها، مغازه ها و مراکز خدمات بازرگانی؛
-به نظم درآوردن زمان های مراجعه و رسیدگی به شکایات و دعاوی مراجعان و حصول نتیجه ی نهایی در ادارات دادگستری و قوه قضاییه؛
-انجام به موقع وعده ها از طرف اولیا ومربیان و همه کارگزاران جامعه؛
-تمرین دادن بچه های مهدکودک ها و دبستان ها برای عبور از خطوط عابران پیاده، توقف در مقابل چراغ قرمز، عدم کجروی و تقید به نظم و ترتیب و مقررات؛
-و غیره.
نوشته: دتر غلامعلی افروز
استاد ممتاز دانشگاه تهران