شخصیت ۱۶ عاملی کتل و پرسشنامه شخصیت ۱۶PF

شخصیت ۱۶ عاملی کتل شخصیت ۱۶ عاملی کتل : همه انسانها در تلاش برای درک شخصیت خود هستند. در این راستا نظریه های بیشماری برای توضیح چگونگی رشد شخصیت و چگونگی تأثیر آن بر رفتار فرد، تدوین شده است. از جمله این نظریات، توسط روانشناس ریموند کتل مطرح شده است. وی یک طبقه بندی از […]


شخصیت ۱۶ عاملی کتل

شخصیت ۱۶ عاملی کتل : همه انسانها در تلاش برای درک شخصیت خود هستند. در این راستا نظریه های بیشماری برای توضیح چگونگی رشد شخصیت و چگونگی تأثیر آن بر رفتار فرد، تدوین شده است. از جمله این نظریات، توسط روانشناس ریموند کتل مطرح شده است. وی یک طبقه بندی از ۱۶ ویژگی شخصیتی مختلف را ایجاد کرد که می تواند برای توصیف و توضیح تفاوت های فردی بین شخصیت ها استفاده شود.

عوامل شخصیتی کتل در پرسشنامه با بررسی شانزده فاکتور شخصیت که امروزه به طور گسترده برای مشاوره شغلی در آموزش استفاده می شود گنجانده شده است. در تجارت، از آن در انتخاب پرسنل به خصوص در انتخاب مدیران استفاده می شود. همچنین در تشخیص بالینی و برنامه ریزی درمانی با ارزیابی اضطراب، سنجش سازگاری و مشکلات رفتاری کاربرد دارد.
ریموند کتل متولد ۱۹۰۵، شاهد ظهور بسیاری از اختراعات قرن بیستم مانند برق ، تلفن ، اتومبیل و هواپیما بود. او از این نوآوریها الهام گرفته بود و مشتاق استفاده از روشهای علمی مورد استفاده در ایجاد چنین اکتشافاتی در ذهن و شخصیت انسان بود.
به اعتقاد وی، شخصیت فقط یک رمز و راز ناآگاه و غیرقابل باور نبود بلکه چیزی بود که می توانست مورد مطالعه و سازماندهی قرار گیرد.
کتل با چارلز اسپیرمن روانشناس همکاری داشت که عنوان پیشگام در زمینه های آمار شناخته شده است. بعداً کتل از تکنیک های تحلیل عاملی که توسط اسپیرمن ساخته شده بود برای طبقه بندی خود بر اساس ویژگی های شخصیتی استفاده می کند.

روانشناسان مدتهاست که دقیقاً درباره چگونگی تعریف و توصیف شخصیت صحبت می کنند. یکی از این ایده های کلیدی با عنوان نظریه ویژگی شخصیتی شناخته می شود. مطابق این نظریه، شخصیت انسان از تعدادی ویژگی و مضامین گسترده تشکیل شده است.

برخی از نمونه های نخستین این نظریه سعی در توصیف تک تک ویژگیهایی که احتمالاً وجود دارند، کردند. به عنوان مثال ، روانشناس گوردون آلپورت بیش از ۴۰۰۰ کلمه در زبان انگلیسی را شناسایی کرد که می تواند برای توصیف ویژگی های شخصیتی استفاده شود.
اگرچه این روش در شناسایی انواع مختلف ویژگی ها میسر عمل می کرد، اما استفاده از آنها بی حاصل و دشوار است. به عنوان مثال بسیاری از این ویژگی ها بسیار شبیه به هم هستند، و تفکیک برخی ویژگی ها از ویژگی های دیگر دشوار است. چنین ابهامی همچنین مطالعه این خصوصیات شخصیتی را دشوار می کند.

ریموند کتل، لیست آلپورت را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و آنرا با حذف اصطلاحات غیرعادی یا غیر معمول، به ۱۷۱ ویژگی کاهش داد. وی سپس برای شناسایی صفات مرتبط با یکدیگر، از تکنیک آماری موسوم به تحلیل عاملی استفاده کرد. وی با این روش توانست لیست خود را به ۱۶ عامل اصلی شخصیت برساند.
به گفته کتل، یک پیوستگی از ویژگیهای شخصیتی وجود دارد. به عبارت دیگر، هر فرد تقریبا همه این صفات ۱۶ گانه را دارا می باشد، فقط ممکن است میزان این ویژگی ها در او کم یا زیاد باشد.
لیست ویژگی های شخصیتی زیر برخی از اصطلاحات توصیفی را که برای هر یک از ابعاد ۱۶ گانه شخصیتی توصیف شده، شرح می دهد.

چکیده: تخیل در برابر عمل
درک: نگران در برابر اعتماد به نفس
سلطه: قدرت در مقابل تسلیم
ثبات عاطفی: آرام در مقابل پرحرف
سرزندگی: خودجوشی در مقابل محدودیت
پذیرا در برابر تغییر: انعطاف پذیر در مقابل وابستگی به آشنا
کمال گرایی: کنترل شده در مقابل نامشخص
خصوصی سازی: با احتیاط در مقابل روشن و بی پروا
استدلال: چکیده در مقابل کل
وظیفه شناسی: تطبیق در برابر عدم تطبیق
اعتماد به نفس: خودکفایی در مقابل وابستگی
حساسیت: دلسوزانه و در مقابل ذهنیت بسته
جسارت اجتماعی: بی پروا در مقابل خجالتی
تنش: عدم صبر در مقابل آرامش
هوشیاری: تردید در مقابل اعتماد
اشتیاق: برونگرایی در مقابل درونگرایی

پرسشنامه شخصیت ۱۶PF چه کاربردی دارد؟

کتل ارزیابی را بر اساس این ۱۶ عامل شخصیتی انجام داد. این آزمون به عنوان پرسشنامه شخصیت ۱۶PF شناخته می شود و امروزه به خصوص در مشاوره شغلی، مشاوره زناشویی و در تجارت برای آزمایش و انتخاب کارمندان مورد استفاده قرار می گیرد.
آزمون از سؤالات انتخاب اجباری تشکیل شده است که در آن پاسخ دهنده باید یکی از سه گزینه متفاوت را انتخاب کند. سپس صفات شخصیتی توسط یک طیف نمایش داده می شود و نمره فرد در جایی بین بالاترین و پایین ترین قرار می گیرد.
بسته به اینکه از این آزمون استفاده می شود، نمرات را می توان با استفاده از تعدادی سیستم مختلف تفسیر کرد. برخی از گزارشهای تفسیری به رویکرد بالینی شخصیت می پردازند، در حالی که برخی دیگر بیشتر روی موضوعاتی مانند انتخاب شغل ، توسعه کار تیمی و پتانسیل رهبری متمرکز شده اند.

 

لطفا جهت دریافت خدمات روان شناسی و مشاوره با شماره های ۰۹۰۱۰۱۳۴۶۸۴ و ۰۲۱۸۶۰۱۵۵۹۱ تماس حاصل فرمایید.