شناخت رفتار خودکشی گرایانه و خودزنی در نوجوانان با هیجانات شدید ( بخش دوم)

پاسخ های والدین به رفتارهای خودکشی گرایانه و خودزنی

مانند والدین نوجوان یا جوان دارای رفتارهای خودکشی گرایانه یا رفتارهای خودزنی، شما نیز ممکن است اغلب این سوال را بپرسید که چرا باید فرزندتان را ایمن نگه دارید، چگونه با او رفتار کنید وقتی او را در حالت خودزنی می یابید و چگونه هیجاناتش را در این موقعیت ها درک کنید؟ شما ممکن است سوال هایی از این قبیل بپرسید: « وقتی که شواهدی از خودزنی را می بینم آیا باید من

(۱) با اوصحبت کنم که چرا این کار را کرده است،

(۲) با درمانگرش صحبت کنم

(۳) اتاقش را چک کنم یا همه چیزهای تیز را کنار بگذارم،

(۴) به او بگویم که چه احساسی درباره رفتارش دارم،

(۵) امتیازها و فعالیت هایش را از او سلب کنم،

یا (۶) او را به بیمارستان ببرم؟»

هیچ پاسخ سرراست و هیچ جواب آسانی برای این سوال ها وجود ندارد. پاسخ های موثر شامل عاقلانه فکر و عمل کردن است و این که روی هدف های طولانی مانند هدف های کوتاه مدت تمرکز کنید. ما در این بخش در مورد پاسخ های ممکن از طریق مثال زیر تمرکز می کنیم:

آوا ۱۵ ساله است و روز به روز در انجام تکالیف مدرسه اش با مشکلات بیشتری روبه رو شده است. سپس به مدت سه ماه دوست پسرش با او قطع رابطه کرد و او بسیار افسرده شد. والدینش نمی خواستند که آینده اش به خطر بیفتد، بنابراین آن ها توقعاتشان را کم کردند و او را در اتاقش برای مدت زمان زیادی تنها گذاشتند. مدتی بعد از این تفکیک و جدایی، آن ها یک خبر از مشاور مدرسه راهنمایی دریافت کردند که به آن ها گفته شد بعضی از دانش آموزان گزارش کرده اند که آن ها وقتی که آوا اظهار کرده که دوست دارد بمیرد، نگران بوده اند و هچنین در مورد خراش هایی که روی بازوهای او دیده اند اظهار نگرانی کرده اند. وقتی که والدینش در مورد دلیل تمایلش به مردن سوال کردند او خندید و گفت که شوخی کرده است. او درک نکرد که چرا دوستانش نگران بودند یا این مورد را گزارش کرده اند. پاسخش به سوال ها در مورد خراش ها این بود که او بازوهایش را چند بار کمی با یک تلق خراش داده است و دیگر این کار را تکرار نمی کند. آن ها یک قرار ملاقات با پزشک او گذاشتند، پزشکی که متوجه شده بود او گهگاهی شکم و ران هایش را می برد، درحالی که اثر زخم قابل توجه بود. والدینش از رفتار او گیج شده بودند و به این دلیل که از چیزی که انجام می دهد آگاه نبودند احساس گناه می کردند. آن ها از خود می پرسیدند و تعجب می کردند که چطور والدینی هستند که از چنین رفتارها یا اضطراب های ظاهری دخترشان بی اطلاع هستند. در همان زمان آوا با آن ها در مورد ترسی که او به خاطر قطع رابطه خود با دوست پسرش و ناامیدی که او در زندگی احساس می کرده است، صحبت کرد.

پاسخ های والدین به خطرات یا رفتارهای خودکشی

هم در مورد افسردگی مزمن و هم در مورد افسردگی ناشی از موقعیت های خاص، هرگونه صحبتی درباره تمایل به مرگ به خصوص اگر نقشه ای برای آن وجود داشته باشد(« من احساس می کنم که دوست دارم از پنجره بپرم».« من می دانم که در هر موقعیتی مقدار زیادی قرص به دست بیاورم، می توانم آن ها را بخورم») باید جدی گرفته شود. شما نمی توانید بسنجید که آیا فرزندتان قصد انجام آن را دارد یا نه و نیاز به پیدا کردن راهی برای ایمن نگه داشتن او دارید و این که او را به وسیله یک متخصص سلامت روان ارزیابی کنید. این ممکن است به معنای بردن فرزندتان نزد معالجه کننده اش، صحبت کردن با یک تیم سیار کنترل بحران( اگر درجایی که زندگی می کنید چنین دسترسی برایتان فراهم است) یا بردن فرزندتان به یک اورژانس محلی به منظور ارزیابی باشد.

اگر نگرانی هایی درباره ایمنی یک شخص جوان وجود دارد، این موضوع نیز مهم می شود که مطمئن شوید او دسترسی فوری به اشیایی که می تواند برای خودکشی استفاده کند، ندارد( مثل چاقو و تفنگ) و داروهایی خطرناک را در جای قفل شده ای نگهداری کنید. اگر فرزندتان تمایل به خودکشی دارد و می خواهد حریم خصوصی برای خودش داشته باشد، نباید طوری جلوه دهید که خیلی رفتار او را تحت نظر گرفته و می خواهید از او محافظت کنید. شما باید اتاقش، کوله پشتی اش یا مکان های دیگری که ممکن است وسایلی را برای خودکشی نگهداری کند را بگردید. اگر نگران هستید که فرزندتان در مورد احساسات خود با دوستانش در شبکه های اجتماعی راحت تر است و فکر می کنید، اطلاعاتی که او در شبکه های اجتماعی بروز می دهد به شما برای حفظ جان او کمک می کند، می توانید مطالب او در این شبکه ها را خوانده و خودسپس آن ها را بررسی کنید.

راهنمایی کردن فرزندتان بعد از اینکه ارزیابی صورت گرفته است

ممکن است نوجوانان چگونگی دست کاری کردن نتیجه یک ارزیابی را بدانند و با گفتن جملاتی از قبیل « من قصد آن را ندارم» یا « من اکنون سالم هستم» به سنجشگر سلامت روانی، از درمان و بستری شدن جلوگیری کند. اگر می خواهید در مورد رفتارهای قبلی و سوابق فرزندتان، رفتارهای مخاطره آمیز اخیر او و چیزهایی که او در مورد تمایلش به مرگ گفته است را به متخصصان سلامت روان بازخورد دهید، باید اطلاعاتی که دارید را بسیار شفاف و به زبانی کاملا واضح و تا حد امکان با آرامش در اختیار آن ها قرار دهید به طوری که آن ها درک بهتری نسبت به قضیه پیدا کرده و درمان را بر اساس چنین اطلاعاتی تنظیم کنند.

هشدارهایی در مورد قراردادهای امن: ممکن است که شما از یک متخصص سلامت روان، فردی که در حال ارزیابی فرزندتان است، شنیده اید که فرزندتان یک قرارداد امن بسته و قول داده که بی خطر باشد و اگر او درحال فکر کردن به کشتن خودش است، با یک نفر ارتباط برقرار کند. این نوع از قرارداد که بین فرزندتان و یک شخص قابل احترام برای او بسته می شود، تنها یک قرارداد معنایی و مفهومی خواهد بود. ممکن است نوجوان قراردادهای امن را به منظور دور ماندن از بیمارستان یا برای انجام چیزی که می خواهد، امضا کند. این بدان معنا نیست که آن ها فکر کردن به خودکشی را متوقف کرده اند یا به آن تمایل ندارند. تنها به قراردادهایی اعتماد کنید که فرزندتان با شخصی که که احترام خاصی برای او قائل است و نمی خواهد او را از خود مایوس کند، اعتماد کنید. منطقی است که شما بپذیرید که این قراردادها نیز همیشه کارایی ندارد. اگر نوجوانی را غم و اندوه فرابگیرد، هیچ قراردادی نمی تواند رفتاری که فکر این غم و اندوه را از او دور می کند، متوقف کند.

پاسخ والدین به خودزنی

اگر فرزندتان خودزنی می کند، مهم ترین نقش شما می تواند مهیا کردن حداکثر ایمنی ممکن برای او باشد که ممکن است به معنی وارسی کردن اتاق و محدود کردن دسترسی او به چاقو، قرص ها و هر وسیله دیگر برای خودکشی باشد. رفتار خودزنی به صورت تصادفی می تواند مهلک باشد؛ شما باید مطمئن شوید که هیچ چیزی به سهولت در دسترس نیست تا یک نوجوان افسرده با رفتار تکانه این بتواند از آن استفاده کند زیرا ممکن است سهوا یک آسیب قابل توجه یا مرگ را به دنبال داشته باشد.

گهگاهی ایجاد یک محیط امن کار دشواری است. شما و دیگر اعضای خانواده ممکن است اذیت شوید وقتی که کاردهای آشپزخانه در یک جای دیگر نگهداری می شوند یا وقتی که قرص ها در یک قفسه قفل شده قرار می گیرند.ممکن است شما درباره ایجاد محیط که احساس می کنید عادی یا مطلوب نیست، دمدمی عمل کنید. به خاطر داشته باشد که می خواهید هرکاری که می توانید را برای حفظ ایمنی فرزندتان انجام دهید تا هنگامی که او خود قادر هب تامین امنیت خود باشد.

محدودیت های مهیا کردن ایمنی

شما ممکن است آگاه باشید که با وجود این که هرکاری برای ایجاد یک محیط امن کرده اید اما هنوز فرزندتان می تواند  راه هایی برای آسیب زدن به خودش پیدا کند. ممکن است والدین آوا همه کاردهای آشپزخانه را جمع کنند اما او هنوز با تلق یا ناخن گیر به خودش آسیب می رساند. شما باید بهترین راهی را که می توانید فرزندتان را بی خطر نگهدارید را انجام دهید و بپذیرید که محدودیت هایی برای این کار ها وجود دارد؛ سرانجام فرزندتان تصمیم به تغییر رفتارش می گیرد و بی خطر می شود.

ایمنی و حریم خصوصی

ممکن است از تعارض ظاهری بین حفظ ایمنی فرزندتان از یک طرف و رعایت حقوق او برای داشتن حریم خصوصی از طرف دیگر تعجب کنید و نخواهید که در این زمینه به او خیانت کنید. از آنجا که ایمنی فرزندتان مهم ترین اولویت است، ممکن است نیاز شود تا اتاقش را بدون اجازه او وارسی کنید. اگر نگران این هستید که او ممکن است از این کار شما ناراحت یا عصبانی شود، شما می توانید این کار را وقتی که او در خانه نیست انجام دهید. این یک فرصت برای تجسس نیست، تنها فرصتی است برای برداشتن هر چیزی که نوجوان می تواند از آن برای خودزنی استفاده کند. این رفتار هم یک تلاش برای حفظ ایمنی است و هم یک پیام به بچه تان که شما مراقب او و سلامتی اش هستید.

اگر فرزندتان از کار شما که می تواند به عنوان خیانت قلمداد شود ناراحت شده است، احساساتش را تصدیق کنید و به او اجازه دهید تا بداند که اولویت شما ایمنی است نه حریم خصوصی.

اگر شما فکر می کنید که بهترین راه برای مطمئن شدن درباره ایمنی فرزندتان مطالعه متن ها و پست های آنلاین اوست، این کار را تا زمانی که لازم است انجام دهید و از اطلاعاتی که به دست می آورد برای تامین ایمنی او استفاده کنید نه برای متهم کردن یا سرزنش او. اگر شما واقعا از اطلاعات کسب شده برای حفظ ایمنی فرزندتان استفاده نمی کنید ( به دلیل آنکه نمی خواهید او بداند شما او را زیر نظر گرفته اید) همه نظارت های انجام شده شما سبب مضطرب شدنتان شده و البته خیانتی در حق فرزندتان محسوب می شود. درباره دلایل انجام این کار فکر کنید ودلایل موافق و مخالف این کار را بسنجید. اگر این کار به شما کمک می کند تا فرزندتان را ایمن نگه دارید، این کار را ادامه بدهید، اما اگر این کار تنها دلیلی برای اضطراب بیشتر شماست، آن را انجام ندهید و هر کار دیگری را انجام دهید که توسط آن ها می توانید هوشیار بوده و رفتارهای فرزندتان را بدون تعرض به حریم خصوصی او زیر نظر بگیرید.

بریده ای از کتاب فرزند پروری برای نوجوانان با هیجانات شدید

نویسنگان: پت هاروی _ بریت اچ راتبون 

مترجمان: دکتر فرهاد چنگیزی / مژگان عطار _ دکتر اسما عاقبتی

انتشارات: پرنده

لطفا جهت دریافت خدمات روان شناسی و مشاوره با شماره های ۰۹۰۱۰۱۳۴۶۸۴ و ۰۲۱۸۶۰۱۵۵۹۱ تماس حاصل فرمایید.