وضع محدودیت و قواعد در بازی درمانی

وضع محدودیت و قواعد در بازی درمانی : وضع محدودیت بخش لازم و حیاتی فرایند درمانی بازی درمانی است. اگرچه فرایند تعیین قواعد و محدودیت متغیر است ولی وضع محدودیت یا قانون بخشی از رویکر بازی درمانی است. محدودیتهای درمانی به کودک کمک می کند تا تجربه ای از زندگی واقعی داشته باشد. محدودیتها در بازی درمانی هم برایمزیت عملی و هم درمانی دارند و به این نحو ارتباط درمانی را محافظت می کنند.

برای کودک این امکان را فراهم می اورد تا مسئولیت رفتارش را بپذیرد و خودکنترلی را یاد بگیرد. همچنین برای کودک و درمانگر احساس امنیت عاطفی و فیزیکی ایجاد می کند. این امنیت عاطفی به کودک کمک می کند تا عواطف درونیش را که در روابط دیگرش پنهان مانده است ابراز کند.

بازی درمانی رابطه ای نیست که در ان همه چیز مجاز باشد چون کودکان در رابطه بدون حدومرز احساس امنیت، ارزش، یا پذیرش نمی کنند. حد و مرزها باعث پیش بینی پذیری می شوند. بنابراین کوکان اجازه ندارند هرکاری که می خواهند انجام دهند. یک ساختار تعیین شده که حد و مرز  رابطه را تعیین کند لازم است. رابطه بازی درمانی کمترین حدود را دارد.

کثیف کردن مجاز است جستجو و کاوش تشویق می شود، نظم و ترتیب در بازی هیچ ضرورتی ندارد، و صبر مداوم بسیار مهم و هدایتگر است. تمایل کودک برای شکستن محدودیت همیشه مهمتر از خودِ زیرپا گذاشتن حدود است. چون بازی درمانی یک تجربه اموزشی برای کودکان است، حدود وضع نمی شوند مگرانکه ضرورت ایجاب کند. کودک تا وقتی که فرصت تمرین خودکنترلی را نداشته باشد نمی تواند این مهارت را یاد بگیرد. بنابراین مثلا وضع قانون درمورد ریختن رنگ روی زمین ضروری نیست مگر انکه کودک این کار را بکند و عملش هم عمدی باشد.

حدود بیان می شوند تا کودک خود را تحت کنترل قرار دهد. هدف این است که به نحوی به رفتارهای او واکنش نشان دهیم که کودک یاد بگیرد به خود «نه» بگوید. «دلت میخاد که رنگ ها رو روی زمین بریزی ولی زمین جای ریختن رنگ نیست. جای ریختن رنگها توی تشت است» اول احساس کودک را بشناسید، بعد غیرقابل قبول بودن کارش را بیان کنید و سپس یک جایگزین برای کارش مطرح کنید. بنابراین کودک اجازه می یابد تا جلوی خودش را بگیرد.

بازی درمانی، تحقیقات و یافته ها

بازی درمانی رویکردی برمبنای حدس و خطا نیست یا اینکه بازی درمانگر هر کاری دلش می خواهد یا می پسندد انجام دهد. بلکه به خوبی درمورد بازی درمانی تفکر شده مبانی فلسفی ان طرح ریزی شده برمبنای رشد کودک قرار دارد و تحقیقات تایید می کنند که بازی درمانی به کودکان کمک می کند تا با مشکلاتی که در فرایند زندگی تجربه می کنند کنار بیایند و بر انها غلبه کنند. بازی درمانی یک رویکرد درمانی موثر برای گستره ای از مشکلات کودکان است ازجمله: سوء استفاده و غفلت، پرخاشگری، مشکلات دلبستگی، اوتیسم، بیماریهای مزمن، کودکان داری نقص جسمانی، اختلال تجزیه و اسکیزوفرنی، مشکلات عاطفی، مشکلات بی اختیاری ادرار و مدفوع.

این باور مشهور که گفته می شود بازی درمانی به جلسات طولانی نیاز دارد در مطالعات و تحقیقات کسانی مثل لندرث و دیگران (۱۹۹۶) تایید نشده است.

آموزش حرفه ای

بازی درمانگر باید به خوبی اموزش دیده باشد. بسیاری از بازی درمانگرها مدرک ارشد مشاوره، روانشناسی، مددکاری یا رشته های دیگر دارند. مدرک ارشد با تاکید بر جنبه های مشاوره یا بالینی در رابطه درمانی پیش نیاز عمومی برای بازی درمانی است. علاوه بر این، بازی درمانگر باید در زمینه های رشد کودک و مهارت های مشاوره مثل منطق تغییر رفتار در بازی درمانی اگاهی داشته باشد. برنامه مطالعاتی باید هم شامل اموزش فشرده در زمینه بازی درمانی باشد و هم تمرین و تجربه سوپرویژن در بازی درمانی را دربرگیرد.

روند آینده در بازی درمانی

حیطه بازی درمانی روبه رشد است و اکنون از سوی بنیاد بازی درمانی که یک سازمان تخصصی و بین المللی است ارائه می شود. مشاوران و درمانگران مدارس ابتدایی که از بازی درمانی در کارشان استفاده می کنند درحال افزایش است. در درمان خانوادگی، به والدین آموزش داده می شود تا از بازی درمانی در رابطه با کودکانشان استفاده کنند. این روش در بهبود رابطه والدین با کودکانشان بسیار موثر است.

نتیجه گیری

بازی درمانی براساس اصول رشد است و ازطریق بازی ابزارهایی متناسب با سن رشد کودک فراهم می کند تا کودک بتواند احساساتش را بیان کند و ارتباط برقرار کند. بنابراین مهارت در استفاده از بازی درمانی ابزاری ضروری است برای متخصصین سلامت روانی که با کودکان کار می کنند . بازی درمانی به کودک این امکان را می دهد تا احساسات خود را به صورت کامل ابراز کند و به نوبه خود به کودکان این اطمینان را می دهد که مورد پذیرش و درک قرار می گیرند.

لطفا جهت دریافت خدمات روان شناسی و مشاوره با شماره های ۰۹۰۱۰۱۳۴۶۸۴ و ۰۲۱۸۶۰۱۵۵۹۱ تماس حاصل فرمایید.