تقویت رفتار های مثبت در کودک پارت دوم

تقویت رفتار های مثبت در کودک در فرزند پروری :

در تقویت رفتار های مثبت در کودک در والدینی که سبک فرزندپروری انها مقتدرانه است بیشترین میزان استفاده از کلمات تشویقی را دارند در تشویق کلامی استفاده از کلمات مناسب چندتا فایده دارد اول اینکه عزت نفس کودک را بالا می برد .

میدانیم که افرادی که عزت نفس بالا دارند اغلب زندگی شادتر و موفق تری را در آینده تجربه می کنند و درمقابلش افرادی که عزت نفس پایینی دارند مشکلات روانشناختی بیشتری را تجربه می کنند

فایده ی بعدی اینکه انگیزه ی درونی برای موفقیت های بعدی را بالا می برد و نهایتا باعث میشه که پشت کار کودک بیشتر شود.

 حالا که میدانیم تشویق سودمند است یعنی اگه همیشه کودک را تشویق کنیم کودکان انقدر پرانگیزه میشوند که دیگر والدین هیچوقت نگران نیستند که نکند کودکشان کم کاری کنند خوب تلاش نکنند مخصوصاً در مدرسه درواقع نه.

همه ی کلمات تشویقی که ما استفاده می کنیم مفید نیستند گاهی حتی ممکن است باعث آسیب های ناخواسته هم بشوند پس خیلی مهم است که چه زمانی و چطوری کودکان را کلامی تشویق کنیم.

شش قانون کلی برای تشویق کلامی گفته می شود که اگر رعایت کنیم می توانیم معجزه ی تشویق را ببینیم.

 قانون اول اینکه تشویق باید صادقانه و صمیمانه باشد. بعضی اوقات ما به این هدف کودک را تشویق می کنیم برای بالا بردن عزت نفسش، انگیزه مند کردنش، اینکه میخواهیم یک رفتار خاص را نشان بدهد، حواسمان باشد.

تشویق کردن های اغراق امیز کودک :

 اگه کودک هنوز رفتاری را انجام نداده و شما شروع کنید به تشویق کردن های اغراق آمیز ازاو  کودک متوجه می شود درواقع خیلی احساس تشویق شدن هم نمی کند

اگه تشویق شما با دیدی که کودک از خودش دارد در تضاد باشد کودک احساس میکند شما با او صادق نیستید و  درست ازاو  تعریف نمی کنید همینطور اینکه تعریف شما نباید خیلی کلی باشد.  یعنی کودک  به یکی از سه سوالی که از او پرسیده شده 

جواب درست را داد شما نباید به او بگوید که “وای تو چقدر نابغه ای عزیزم”  نابغه نه ان فقط یک سوال جواب درست داده و خودش میداند که دوتا سوال دیگر را درست جواب نداده پس نابغه نیست بهتر است بگویید ” تو خیلی خوب از پس سوال آخر براومدی عالی بودی عزیزم.”

قانون دوم تشویق کلامی این است که جمله ی تشویقی شما باید توصیفی و خاص باشد به جای یک تشویق سریع و هل هلکی نظر مثبت تان را در مورد کار یا رفتار کودک واضح و شفاف توضیح دهید

حتماً باید رفتار کودک را عنوان کنید یا مطمئن شوید که کودک متوجه میشود شما به خاطر چه موردی او را تشویق می کنید برای اینکه بتوانید از پس این قانون بربیایید باید حتماً به کودک و رفتارش توجه لازم را داشته باشید.

تشویق های نادرست :

 اگر کودک کلاس ژیمناستیک می رود و میخواهد یک حرکت را به شما نشان بدهد که امروز تمرین کرده و یاد گرفته شما باید به دقت به او نگاه کنید هرگز نگویید :

” خیلی بهتر از دیروز انجام دادی چقدر سریع داری پیشرفت می کنی” در این شرایط ممکن است به خود بگویید  که” آفرین تشویقش کردم خیلی خوب بود”

 نه این رفتار با حرکت دیروزی فرق می کند رفتاری که امروز تازه یاد گرفته . در این صورت  کودک نه تنها تشویق نمیشود بلکه جواب عکس می گیرد کودک تمایل و انگیزه اش را برای یاد گرفتن رفتارهای جدید ممکن از دست بدهد.

 یک مثال دیگر کودک نقاشی کشیده و از رنگ ها خیلی خلاقانه استفاده کرده و تصاویر را  با رنگ غیرطبیعی رنگ زده به جای اینکه بگوییم وای تو چه نقاش خوب و بزرگی هستی بهتر است بگوییم که:

” چقدر جالب شده که از این رنگ برای خونه استفاده کردی ترکیبش و با رنگ پنجره ها خیلی دوست دارم”درواقع خیلی خاص توضیح می دهیم که چه چیزی در رفتار کودک را دوست داریم.

قانون سوم :

برویم سراغ قانون سوم :به جای اینکه از استعداد و توانایی کودک تعریف کنید از تلاشش و فرایندی که انجام داده تا به هدف برسد تعریف کنید .

وقتی کودکان به خاطر تلاش هایشان تشویق میشوند یاد می گیرند که موفقیت هایشان را به تلاش هایشان اسناد بدهند یعنی در ذهنشان فکر می کنند که به خاطر تلاش خودشان بوده که موفق شدند

پس احتمال اینکه این کودک بازهم لازم باشد تلاش کند بیشتر است همینطوری این رویکرد باعث میشود کودکان بیشتر دنبال یادگیری باشند و بعد از هر شکستی تصور کنند این موضوع تلاش بیشتری لازم داشت پس دفعه ی بعدی بیشتر تلاش می کنند به زبان ساده تر کودکان پرتلاش تر، سرسخت تر و مقاوم تر میشوند.

ادامه دارد نویسنده: فاطمه حیدری کارشناس ارشد روانشناسی