انتقاد پذیری: از دیدگاه روان شناسی چرا پذیرش انتقاد از جانب دیگران، توسط اکثر افراد سخت است؟

تعداد بسیار کمی از ما انتقاد را خوب می پذیریم. چرا؟

انتقاد پذیری: افراد بسیار کمی می توانند انتقاد را با مهربانی قبول کنند. برای بسیاری از ما، مورد انتقاد قرار گرفتن در بهترین حالت ناراحت کننده است – و در بدترین حالت بی ثبات کننده (یا حتی ویرانگر) است. به نظر می‌رسد که توانایی گام برداشتن از انتقاد، تقریباً در سطح جهانی گریزان است.

همه ما باید نسبت به خود احساس خوبی داشته باشیم، بنابراین در لحظه ای که کسی درباره ما قضاوت منفی می کند، هر شک و تردیدی که ممکن است در مورد خود داشته باشیم می تواند بلافاصله به سطح منجنیق برود. و اگر بی‌رحمانه صادق باشیم، کدام یک از ما تردیدهای عمیقی در مورد ارزش، خوبی، شایستگی یا جذابیت خود نداریم؟

البته در همه اینها مقداری نسبیت وجود دارد. اگر مثلاً یک بچه ۴ ساله به خاطر کاری ما را درگیر کند، بعید است که آرامش عاطفی یا اعتماد به نفس ما خیلی متزلزل شود. زیرا معمولاً ما به یک کودک در آن سن اختیار بسیار کمی برای قضاوت در مورد ما می دهیم. اما در بیشتر موارد، ما تمایل داریم به انتقادهای دیگران بیش از حد کافی اختیار کنیم تا تعادل خود را بر هم بزنیم.

در ادامه توضیح داده شده است که چرا تقریباً همه ما مستعد انتقاد هستیم. با این حال، باید تأکید کرد که هر چقدر هم که این آسیب‌پذیری احساس شده رایج و قابل درک باشد، ما به سختی نیازی به تسخیر آن برای مدت نامحدود داریم.

اگر می‌خواهیم بر حالت تدافعی‌مان در برابر انتقاد غلبه کنیم، ابتدا باید بیاموزیم که چگونه اعتبار خود را بیشتر کنیم. به محض اینکه احساس امنیت شخصی ما از درون تثبیت شود، آنچه دیگران در مورد ما فکر می کنند دیگر دغدغه اصلی نخواهد بود. پست سه قسمتی قبلی من در “قدرت آسیب پذیر بودن” به طور خاص به این موضوع می پردازد که چگونه می توانیم در نهایت خود را از وابستگی رابطه ای رها کنیم که ما را ملزم می کند به طور منظم اعتبار خارجی دریافت کنیم، اگر می خواهیم از فشار دادن دکمه های دفاعی خود جلوگیری کنیم.

با این وجود، توضیح برخی از دلایلی که انتقاد به راحتی می تواند واکنش تدافعی را برانگیزد، در اینجا مفید خواهد بود. تأمل در مورد اینکه این توضیحات تا چه حد ممکن است واکنش شما به ارزیابی منفی را مشخص کند، باید به شما کمک کند (۱) در مورد چه چیزی در داخل ممکن است نیاز به کار داشته باشید، به طوری که در آینده کمتر در برابر انتقاد دیگران آسیب پذیر باشید، و (۲) آنچه را که ممکن است از نظر بیرونی بخواهید در نحوه رویارویی با دیگران تغییر دهید، بنابراین می توانید احتمال دفاع از آنها را کاهش دهید.

آنچه ما را مستعد انتقاد می کند

به احتمال زیاد، در دوران کودکی اغلب (شاید به طور مداوم) توسط مراقبان خود مورد انتقاد قرار می گرفتید. به هر حال، هیچ یک از ما از رحم بیرون نمی آییم که به درستی اجتماعی شده باشد، بنابراین والدین ما باید بهترین تلاش خود را انجام دهند تا ما را برای تبدیل شدن به موجودات اجتماعی مناسب آماده کنند، تا به ما کمک کنند تا یاد بگیریم چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم که باعث عدم تایید یا طرد نشود. .

تعداد بسیار کمی از والدین به اندازه کافی روشن فکر یا مهارت کافی برای انجام آن نوع «اصلاح محبت آمیز» دارند که در نهایت ما را نسبت به انتقاد حساس – و در نتیجه بیش از حد واکنش نشان نمی دهد. در نتیجه، قضاوت‌های منفی که در بزرگسالی دریافت می‌کنیم، می‌تواند به طور خودکار نارسایی‌هایی را که در کودکی به شدت احساس می‌کردیم، به ما یادآوری کند.

با فرض اینکه ما هرگز این احساسات عمیق و آسیب دیده را به طور کامل حل نکرده ایم، پس، تمام دستاوردهای ما در بزرگسالی – دستاوردهایی که منطقاً باید شایستگی (یا “خوب بودن”) ما را یک بار برای همیشه تأیید کند – کافی نخواهد بود. برای محافظت از ما در برابر تجربه مجدد مقداری باقی مانده از صدمه اولیه هر زمان که ایراد گرفتیم. به همین دلیل است که انتقادهای امروزی می توانند این همه ناراحتی عاطفی را به ما القا کنند.

بعلاوه، تا زمانی که دستاوردهای بزرگسالان ما هرگز به اندازه کافی درونی نشده باشد، احتمالاً احساس می کنیم که مجبور هستیم ضربه هر گونه قضاوت منفی علیه خود را از طریق نوعی دفاع از خود کم کنیم – چه این دفاع به شکل یک ضد حمله متحرک باشد. (“من اشتباه نمی کنم – شما اشتباه می کنید!”)، به شدت (اگر نه با صدای بلند) از موقعیت خود دفاع می کنیم، یا به طور کامل طرف مقابل را کنار می گذاریم.

یک بار دیگر، به گذشته نگاه کنید (جایی که در وهله اول نسبت به انتقاد “حساس” شدیم)، در نظر بگیرید که چه احساسی داشتیم وقتی توسط کسی که نگاهش به ما بسیار مهم به نظر می رسید مورد انتقاد قرار می گرفتیم. بی‌خطر می‌توان فرض کرد که مگر آن انتقاد با درایت و خویشتن‌داری قابل‌توجه (احتمالاً بسیار بیشتر از یک قاعده استثنایی) ارائه شود، در آن لحظه آنچه اکثر ما تجربه کردیم، کنار کشیدن دردناک عشق، تأیید و حمایت بود.

مراجعین درمانی من از تجربیاتی صحبت کرده اند که در آن زمان توسط مراقبانشان به شدت مورد قضاوت قرار می گرفتند، به عنوان مواقعی که در طی آن احساس می کردند نه صرفاً ناکافی، بلکه غیرقابل قبول و حتی رها شده بودند. و برای یک کودک ناامن – و تا حدودی، کدام یک از ما در کودکی احساس ناامنی نداشتیم؟ – چنین واکنش والدینی می تواند در ما اضطراب شدید و به طور کلی اختلال عاطفی ایجاد کند.

به هر حال، اگر بخواهیم احساس امنی از هویت و تعلق خانواده را حفظ کنیم، چگونه چنین انتقادی نمی تواند تهدیدی فوری برای پیوند دلبستگی ای باشد که ما به عنوان کودک به شدت به آن نیاز داریم؟ در لحظه انتقاد – به ویژه انتقاد تحقیرکننده و تحقیرآمیز – ارتباط هماهنگی که ما برای احساس ارتباط ایمن نیاز داریم با کسانی که باید به آنها وابسته باشیم، احساس می‌کند که از هم پاشیده یا قطع شده است. و بنابراین، حتی اگر ما بزرگتر شویم (و امیدواریم عاقلتر شویم)، شرایط مورد انتقاد ناگزیر با تجربیات بسیار قبلی اضطراب، سرخوردگی و شکست مرتبط است – و بنابراین به راحتی می توان آن را برانگیخت.

آگاه شدن از این واقعیت که آسیب پذیری قبلی ما ممکن است یکی از دلایلی باشد که انتقاد شدن در اینجا و اکنون می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، حداقل ممکن است ما را برانگیزد تا در چنین موقعیت هایی که کسی در حال ایراد گرفتن از ما است، به گونه ای متفاوت با خود صحبت کنیم. زیرا تنها زمانی که بتوانیم چنین انتقادی را به عنوان تهدیدی که در درون ما ممکن است در ابتدا احساس کنیم، قدردانی نکنیم، می‌توانیم در مواجهه با آن حالت عاطفی خود را حفظ کنیم.

نویسنده:

دکتر سعیده عزیز محمدی

جهت دریافت خدمات روان شناسی و مشاوره لطفا یا شماره تماس های ۰۹۰۱۰۱۳۴۶۸۴ و ۰۲۱۸۸۰۱۵۹۷۸ تماس حاصل فرمایید.